چکیده: مدیریت هزینه ها درکنار افزایش کیفیت و نیز قیمت گذاری صحیح محصولات در بازارها از چالشهای اساسی و لحظه‌ای پیش روی مدیران و فعالان محیط کسب و کار است. در این راستا سیستم‌های اطلاعاتی و مدیریتی زیادی پا به دنیای تجاری نهاده و به سرنوشتهای متفاوتی دچار شده اند. سیستم ABC/ABM (ACTIVITY BASED MANAGEMENT/ACTIVITY BASED COSTING) یکی از راهکارهایی بود که پیاده سازی و اجرای صحیح آن در عمل مزایای زیادی برای استفاده‌کنندگان به‌همراه داشت. در این مقاله ضمن اشاره به مزایای بی‌شمار استفاده از سیستم هزینه یابی و مدیریت برمبنای فعالیت،
خطر عدم دستیابی به اهداف، به سبب عدم کفایت و یا خطا در عملکرد داخلی، افراد، سیستم ها و یا رویداد های خارجی.
ریسک چیست و چه زمانی ریسک بزرگ است و چه زمانی کوچک؟ آیا اصلا باید در زندگی ریسک کرد؟ دانشمندان معتقدند بدون ریسک زندگی انسان پیشرفت نمی‌کند.
ریسک یک مفهوم است. مفهومی که از سالیان دور در زندگی بشری قد علم کرده است. زمانی که انسان غارنشین به دنبال شکار از غارش خارج می‌شد، ریسک می‌کرد و زندگی خود را به خطر می‌انداخت. امروز هم که انسان امروزی پایش را از خانه بیرون می‌گذارد، به محل کارش می‌رود و سفر می‌رود، ریسک میکند.
عبارت است از زیانی که در نتیجه وقوع حادثه تحت پوشش بیمه به مورد بیمه وارد می‌گردد و جبران آن در تعهد بیمه‌گر می‌باشد. ممکن است تعهد بیمه‌گر بدون وقوع حادثه نیز انجام شود؛ مانند پرداخت مبلغ مورد تعهد در بیمه عمر بشرط حیات یا مستمری بازنشستگی.
خسارت می‌تواند به اشکال زیر اتفاق افتد:
الف- خسارت کلی (Total Loss):
حالتی است که شیء و یا مال بیمه شده به طور کلی و یا بیشتر از 75% از بین برود و یا بنحوی آسیب ببیند که هزینه تعمیر یا تعویض آن به صلاح نباشد و شامل:
* خسارت کلی واقعی Actual Total Loss
که در بیمه‌های دریایی به 3 طریق می‌تواند رخ دهد:
الف - در صورتی که مورد بیمه بطور کلی از بین برود.
ب - درصورتیکه ماهیت مورد بیمه بطور کلی تغییر کرده و دیگر قابل استفاده نباشد؛ مثل آبدیدگی سیمان، تنباکوی بو گرفته ویا گندم جوانه زده.
ج - در صورتی که مورد بیمه به طور کلی از دسترس بیمه‌گذار خارج شده باشد؛ مثل غرق شدن کامل اموال و یا کشتی و یا گم شدن کشتی در دریا
* خسارت کلی فرضی Constructive Total Loss
حالتی است که مورد بیمه به طور کلی از بین نرفته، ولی انجام هزینه های تعمیر و یا تعویض، مقرون به صرفه نیست.
ب- خسارت جزئی یا Partial Loss:
در صورتی است که حادثه موجب وارد شدن خسارت به بخشی از مورد بیمه‌گردد.
ج - نوعی دیگر از خسارت را خسارت عمومی یا زیان عام یا جنرال اوریج می‌گویند که مصداق آن در بیمه‌های دریایی می‌باشد و آن عبارت است از اقداماتی که با هدف حفظ و نجات کشتی و کالا توسط فرمانده کشتی صورت می‌گیرد و طی آن فرمانده یا ناخدا مجبور به فدا کردن کالای بازرگانان و یا انجام هزینه‌های فوق‌العاده می‌گردد. در جبران این خسارت همه اشخاص ذینفع باید به نسبت در آن مشارکت نمایند.
به موجب ماده 3 قانون بیمه در یک قرادداد بیمه موارد زیر باید به طور صریح قید شود:
تاریخ انعقاد قرارداد بیمه: تاریخی است که قرارداد بیمه ثبت در دفتر صدور بیمه گر می شود و نباید بعد از تاریخ شروع بیمه باشد ولی می تواند مقدم و یا همزمان با شروع بیمه باشد.
بیمه‌گر (Insurer or under writer): شخصیتی حقوقی که درقبال دریافت حق بیمه متعهد جبران خسارت بیمه گذار است.
بیمه‌گذار (Policy holder): شخصیتی حقیقی ویا حقوقی که وظیفه اصلی وی پرداخت حق بیمه می باشد
موضوع بیمه (subject matter): ممکن است هر یک از عناوین زیر باشد, مشروط بر اینکه بیمه گذار درخصوص بقای آن ذینفع باشد.
الف –مالی معین
ب – منفعت یا هر حق مالی
ج – هر نوع مسئولیت حقوقی
حادثه یاخطری که عقد بیمه به مناسبت آن به عمل آمده است (Risk)
ابتدا و انتهای بیمه (مدت بیمه ( Duration of Risk)
در بیمه بطور رایج مدت قرارداد یکسال و تاریخ شروع آن ساعت 12 روزی است که بعنوان تاریخ شروع در بیمه‌نامه قید شده می‌باشد. اگر قبل از ساعت توافق شده حادثه اتفاق بیافتد؛ بیمه گر تعهدی نسبت به جبران خسارت ندارد. البته طرفین می‌توانند در مورد ساعت و تاریخ شروع به گونه دیگری توافق کنند.
حق بیمه یا بهای تامین بیمه‌گر (Premium):
وجهی است که بیمه گذار بابت خرید بیمه به بیمه‌گر می پردازد.به محض صدور بیمه‌نامه، بیمه‌گذار متعهد پرداخت کل حق‌بیمه می‌باشد، مگر آنکه توافق دیگری در مورد پرداخت حق بیمه صورت گرفته باشد. اعتبار بیمه‌نامه و شروع تعهدات بیمه‌گر بعد از پرداخت اولین قسط حق بیمه آغاز می‌گردد. بیمه گذار متعهد پرداخت باقیمانده حق بیمه خواهد بود. بیمه‌گر می‌تواند با تاریخ دیگری برای شروع بیمه موافقت نماید که این تاریخ موخر (بعد) بر تاریخ انعقاد بیمه خواهد بود.
میزان تعهد بیمه‌گر در صورت وقوع حادثه(Sum insured):
موضوع میزان تعهد بیمه‌گر یکی از تنگناهای بسیار با اهمیت و حساس در روابط بیمه‌گر و بیمه‌گذار می‌باشد که ضرورت دارد تا در مورد آن بحث بیشتری صورت گیرد.طبق ماده 10 قانون بیمه: در صورتی که مالی به کمتر از قمیت واقعی بیمه شده باشد، بیمه‌گر به تناسب مبلغی که بیمه کرده است با قیمت واقعی مال، مسئول جبران خسارت خواهد بود.
