انتقال ظرفیت ریسک های بزرگ تجاری به بیمه اتکایی خارجی

صنعت بیمه کشور و بیمه مبادلات تجاری یکی از مهمترین بخش هایی از کشور است که درسالهای اخیر به دنبال مشکلات ناشی از تحریم شرایطی دشوار را تجربه کرده است و به نظر می رسد پس از توافق اخیر در لوزان یکی از صنایعی است که سود بسیاری را از لغو تحریم ها تجربه خواهد کرد .

دست اندرکاران صنعت بیمه کشور می گویند یکی از اثرات نامطلوب تحریم صنعت بیمه، عدم انتقال ظرفیت ریسک های بزرگ به شرکت های بیمه اتکایی خارجی بود، ریسک هایی که بازار بیمه اتکایی داخل کشور ظرفیت پذیرش آنها را ندارد و از سوی دیگر در همان اوایل تصویب تحریم ها، باشگاه های بین المللی از پذیرش پوشش های ناوگان کشتی های حمل کالا و نفت ایران خودداری کردند .

اگر چه این تحریم ها موجب نگاه به درون و واگذاری ریسک های مورد اشاره به شرکت های داخلی شد اما دست اندرکاران صنعت بیمه نیز اذعان دارند که برخی از ریسک ها به سرمایه شرکت های داخلی تکافو نمی کند و از نظر اقتصادی نیز منطقی نیست که ریسک ناشی از تجارت و مبادلات تجاری در کشور باقی بماند.

 

حمید نورعلی زاده مدیر طرح و توسعه بیمه ملت و عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه در گفت گو با پیام صادرات درخصوص وضعیت بیمه های تجاری در کشور می گوید : صنعت بیمه کشور هنوز هم درشرایط تحریم قرار دارد و بیمه صاحبان کشتی یا p&i به صورت موردی به برخی از شرکت ها مجوزهایی ارایه داده اند که یکی از آنها شرکت متقابل کیش و قشم بوده و در این راستا اجازه فعالیت دارند .

وی با بیان اینکه درحال حاضر محموله های وارداتی که ذی نفع آن ایرانی است ، توسط شرکت های بیمه داخلی بیمه می شوند، عنوان می کند : صاحبان کشتی باید مسئولیت خود را بیمه کنند که به طور مشخص مسئولیت کشتی ، آسیب های محیط زیست و آسیب به تجهیزات بندری باید برای صاحبان کشتی بیمه شوند و به طور طبیعی بندرگاههای خارجی این بیمه نامه مسئولیت را از صاحبان کشتی ها تقاضا می کنند .

عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه تاکید می کند : یکی از مشکلات مهم بیمه های تجاری درسالهای اخیر و به دنبال تحریم ها آن بوده است که در صورتی که ذی نفع موضوع تجارت، فردی خارجی باشد شرکت های بیمه ایرانی تحت پوشش کلوپ های p&i نبوده اند .

 

پوشش ریسک مبادلات تجاری بین المللی با دو شرکت عضو کلوپهای p&i

وی بابیان اینکه هیچ یک از شرکت های بیمه داخلی در حال حاضر عضو کلوپهای p&i خارجی و بین المللی نیستند ، ادامه می دهد : به دنبال این شرایط شرکت های بیمه ، کلوپ های داخلی ایجاد کرده و با هم جوینت شده اند اما به صورت موردی هندوستان دو کلوپ ایران را پذیرفته و همچنان اجازه دارد با دو بیمه نامه شرکت متقابل کیش و قشم بتوان در بندرگاههای هندوستان پهلو گرفت .

مدیر طرح و توسعه بیمه ملت بیان می کند: مبادلات تجاری ایران توسط شرکت های بیمه بین المللی تحت پوشش نیست وتنها مجوزهای موردی برای پهلوگیری کشتی ها صادر شده است اما هر محموله ای از ایران یا با کشتی ایرانی به اروپا صادر شود کلوپ شده و شرایط تحریم در صنعت بیمه همانند گذشته است .

وی با بیان اینکه البته راههایی برای دور زدن تحریم ها وجود دارد ، اظهار می کند : اگر شرکت خارجی نفت را از بندر ایران خریداری کند از لحظه خریداری ، مسئولیت بیمه ای آن به عهده کشور خریدار است اما اگر به هر دلیل آلوگی زیست محیطی در آبهای ایران ایجاد کند یا به تاسیسات بندری ایران آسیب وارد کند ، شرکت های بین المللی اجازه پرداخت غرامت به ایران را ندارند ، چون ذی نفع این مبادله تجاری ایران است .

نورعلی زاده می گوید : همچنین به دلیل تحریم های شدیدبانکی نه ایران قادر به پرداخت غرامت بیمه ای به سایر کشورهاست و نه شرکت های بیمه خارجی یا تجار اجازه پرداخت غرامت به ایران را دارند و مکانیزم تحریم ها با این شیوه اعمال شده است .

عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه خاطرنشان می کند : نفت و مشتقات نفتی مهمترین بخش صادرات کشور بوده و اصلی ترین تحریم نیز بر نفت ،مشتقات نفتی و میعانات گازی اعمال شده است و اگر به صورت موردی مجوزهایی صادر شده نه از بابت بیمه نامه های ایرانی بلکه از محل کاهش کالای صادراتی بوده است .

وی عنوان می کند : اگر طرف دوم تجاری کشور خارجی بوده یا در مرحله ترانزیت باشد پوشش بیمه ای صنعت بیمه کشور برای ان کالا با دشورای بسیار مواجه است .

نورعلی زاده در پاسخ به این پرسش که آیا شرکت های بیمه داخلی درصورت ایجاد خسات قادر به تامین و پوشش بیمه ای تجار خواهند بود و به توان لازم در این خصوص دست یافته اند ، بیان کرد: این شرکت ها اساسا کلوپ هایی هستند که از جوینت شدن چند شرکت بیمه به وجود آمده اند اما توان بالایی ندارند .

 

کلوپ های بیمه ای داخلی به صورت حرفه ای اداره نمی شوند

عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه با بیان اینکه کلوپ های بین المللی بیمه به صورت حرفه ای اداره و پوشش های مناسب بیمه ای ارایه داده و بیمه های اتکایی مناسب خریداری می کنند ، ادامه می دهد : باور ما این است که این که کلوپ های بیمه ای در کشور به صورت حرفه ای اداره نمی شوند و اگر خسارت های بالا وارد شود ، کفایت لازم را برای پوشش خسارت های بیمه ای را ندارند که با آمار و ارقام قابل اثبات است .

نورعلی زاده با اشاره به اینکه شیوه اخذ حق عضویت کلوپ ها با شرکت های بیمه متفاوت است ، تصریح می کند : حق عضویت کلوپ های داخلی درمقایسه با کلوپ های بین المللی پایین است و به همین دلایل پوشش ریسک بیمه ای نیز کاهش می یابد .

عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه خاطرنشان می کند : شرکت های بیمه در دنیا تلاش می کنند با استفاده از کلوپ ها ، کنسرسیوم ها ،باشگاههای بیمه ای و بیمه های اتکایی ریسک بیمه ها را کاهش دهند و حتی از همه جای دنیا عضو می پذیرند تا این ریسک ها که در مواردی می تواند کمرشکن باشد در کشورهای مختلف توزیع شود .

وی اضافه می کند : ماهیت صنعت بیمه به گونه ای است که ریسک باید از کشور اصلی خارج شود اما یک مشکلی که در گذشته وجود داشت این بود که ریسک از ابتدا از کشور خارج می شد و به طور مستقیم باعث می شد تا دانش بیمه ای در کشور شکل نگیرد .

نورعلی زاده با بیان اینکه p&i به تازه گی در کشور شکل گرفته و در گذشته دانشی در زمینه آن وجود نداشت ، تصریح می کند : از این جنبه که ابتدا قراردادی را در ایران امضا و پس از آن ریسک آن از ایران خارج شود باید گفت که اقدام های مناسبی در حال شکل گیری است اما اگر این ریسک ها در داخل کشور باقی بمانند ، مدیریت ریسک آن چندان امکان پذیر نخواهد بود .

وی با بیان اینکه به دلیل تحریم های ارزی و بیمه ای درخواست شرکت های مطرح بین المللی در باشگاهها و کلوپ های داخلی بیمه پذیرفته نمی شود ، عنوان میکند : با وجود آنکه تجارت کشور نسبت به سالهای قبل بیشتر شده اما تعداد بیمه نامه کشتی ها کاهش یافته ومی تواند نشانه یا دلیلی برای صدور بیمه نامه توسط شرکت های بیمه خارجی ابا استفاده از شیوه های دیگر باشد .

 

تحریم ، ریسک شرکت های بیمه و مبادلات تجاری را افزایش داده است

مجید بنویدی عضو هیات مدیره بیمه ما نیز در گفت وگو با" پیام صادرات " در خصوص شرایط بیمه های تجاری در کشور اظهار می کند : محصولات صنعت بیمه بیشتر در زمینه تجارت است و پس از تحریم صنعت بیمه کشور قادر به خارج کردن ریسک ها به خارج از کشور نبود به همین دلیل با پیش بینی های بیمه مرکزی ظرفیت سازی لازم صورت گرفت تا بتوان ریسک ها را در کشور نگهداری کرد که از نظر اصول بیمه گری مناسب نیست .

وی با بیان اینکه درصورت بروز خسارت ، شرکت های بیمه داخلی دچار خسران و زیان خواهند شد و شرایط تحریم ریسک شرکت ها را در زمینه مبادلات خارجی افزایش داده است ، می گوید : تحریم فرصتی را ایجاد میکند تا شرکت های بیمه توان خود را محک بزنند اما به طور قطع خروج کشور از شرایط تحریمی صنعت بیمه به نفع تجارت و مبادلات تجاری خواهد بود .

بنویدی خاطرنشان می کند : در مورد صادرات بیمه تجاری باربری وجود دارد که از زمان های دور صادر می شده اما در مورد اعتبار صادرات کالا ، اقدام چندانی توسط شرکت های بیمه صورت نمی گرفته و با اتکای به حمایت های دولتی از پوشش صندوق ضمانت صادرات بهره برده است تا صادرکنندگان کالا از بابت عدم برگشت پول کالا مورد حمایت واقع شوند .

عضو انجمن حرفه ای صنعت بیمه با تاکید براینکه باید بتوان از ظرفیت و پتانسیل فنی شرکت های بین المللی خارجی بهره برد می گوید : اصولا کارکردن در بازار شرکت های بین المللی نیازمند آن است که زیرساخت های صنعت بیمه به ویژه در زمینه دانش فنی ،داشتن کارشناسان لازم و تقاضای بازار هدف فراهم باشد .

 

رفع تحریم 40 درصد از هزینه های بیمه تجاری را کاهش می دهد

مجید رضا حریری رئیس کمیته واردات اتاق ایران نیز در گفت وگو با "پیام صادرات " در خصوص وضعیت بیمه تجاری در کشور می گوید: در حوزه بیمه ها و هزینه های حمل ونقل درسالهای گذشته به دلیل مشکلات ناشی از تحریم دشورای هایی زیادی وجود داشته که پس از رفع تحریم در هزینه های مرتبط با بیمه حدود 30 تا 40 درصد کاهش هزینه حاصل خواهد شد .

وی معتقد است تحریم ایران را از چرخه تجارت رسمی و قانونی دنیا خارج کرده و در مقاطعی حتی کشتی ها نیز به مقصد ایران حرکت نمی کردند اما پس از توافق ژنو کشتی های خارجی وجود دارند که به مقصد ایران حرکت می کنند در حالی که تا پیش از این حتی کانتینر کالاهایی که به ایران کالا صادر یا از ایران به مقصد سایر کشورها صادرات صورت می گرفت ، عوض می شد .

رئیس کمیته واردات اتاق ایران خاطرنشان می کند : درحوزه تجارت فرامرزی در شرایط تحریم از چرخه تجارت رسمی دنیا خارج شده ایم و دور زدن تحریم به معنای دور زدن راههای قانونی یا فرا قانونی بوده که به طور قطع هزینه های تجارت خارجی را برای تجار ،بازرگانان و صادرکنندگان افزایش داده است .

وی با بیان اینکه هزینه مبادله پولی در کشور به دلیل شرایط تحریم 7 درصد بیشتر شده است ، عنوان می کند : انتقال پول توسط صرافی ها و گردش پول از کشوری به کشور دیگر به طور قطع در افزایش هزینه کالاهای تجاری موثر بوده و پرونده های زیادی از مغایرت در کالای سفارش داده شده با کالای ارسال شده به ایران وجود دارد که به طور مثال به جای ارسال اسیدآب وارد شده است .

حریری می گوید : این موارد کلاهبرداری که در اتاق ایران نیز پرونده هایی دارند قادر به رسیدگی در سیستم اداری بین المللی نبوده اند و این امیدواری وجود دارد که با رفع تحریم مشکلاتی که در این زمینه ها وجود داشته، برطرف شود .

رئیس کمیته واردات اتاق بازرگانی ایران عنوان می کند : به نظر می رسد در فضای تحریم شکاف ایجاد شده و برخی تحریم ها پس از توافق لوزان به صورت غیر رسمی حذف شده و طرف های غربی تمایل به نادیده گرفتن تحرم دارند و از تبعات نادیده گرفتن تحریم هراس چندانی ندارند .

وی معتقد است بازار ایران بازاری مناسب برای شرکت های اروپایی است و امکان قوی برای لغو تحریم ها موجب شده تا نشانه های خوبی از طرف های تجاری خارجی دیده شود .

 

تجار اعتماد چندانی به بیمه های داخلی ندارند

حریری با اشاره به اعتماد کم تجار به بیمه های خارجی و دشواری های دریافت خسارت از آنها اظهار می کند : شرایط تحریم موجب شده تا بخشی از مبادلات خارجی بدون اخذ مجوزها صادر شود .

به گزارش" پیام صادرات "لغو تحریم بین المللی صنعت بیمه ایران، به طور حتم موجب رونق